Inhoudelijke terugblik INEA-congres 2024: dag 3

Adoptiesensitieve zorg

Vrijdag 23 maart 2024 vond de derde en de laatste dag van het INEA Congres plaats. Deze dag was een inhoudelijke verdiepingsdag voor (zorg)-professionals over adoptiesensitieve zorg. Het doel van deze dag was om adoptiesensitiviteit binnen het reguliere veld te versterken en onder de aandacht brengen. Door zorgprofessionals meer te leren over adoptiesensitieve zorg, kunnen mensen met een adoptieachtergrond en hun families betere ondersteuning en zorg ontvangen die aansluiten bij hun behoeften en ervaringen. Deze dag kwamen begrippen als trauma en hechting voorbij; begrippen die vaak binnen de (jeugd)hulpverlening en behandelsessies voorkomen, maar niet altijd in verbinding worden gebracht met vragen over afstand en adoptie. 

De dag werd geopend door dagvoorzitter Erben Oosting en Mirjam Boer, projectleider bij INEA. Tijdens de opening werd het belang van adoptiesensitieve zorg benadrukt en uitleg gegeven over wat de deelnemers konden verwachten. Na de opening gaf Margriet Wentink haar keynote presentatie over de gevolgen van adoptietrauma. In het panelgesprek, dat volgde op de keynote, sloten adoptiecoach Vincent Aelbers, GZ-psycholoog Malou Genevaasen en ervaringsdeskundige Indra Hagelstein aan. Tijdens het panelgesprek was er een duidelijke kruisbestuiving van de verschillende perspectieven en ervaringen die er in praktijk zijn. Het middagprogramma bood de ruimte aan meer verschillende behandelmethodes die momenteel aangeboden worden voor geadopteerden.  

De ‘Kennisdriehoek’

INEA deelt haar kennis vanuit de ‘kennisdriehoek’. Dit is de verbintenis tussen wetenschappelijk onderzoek, geadopteerden met ervaringskennis en kennis vanuit de praktijk van professionals die met geadopteerden werken. Voor de invulling van deze congresdag is ervoor gekozen om ruimte te geven aan alle drie de perspectieven. Om zo dicht mogelijk aan te sluiten bij de praktijk van de zorgprofessionals, is ervoor gekozen om de keynote presentatie te laten verzorgen door een professional uit de praktijk die al jarenlang met geadopteerden werkt. Margriet is geselecteerd op haar inhoudelijke expertise en praktijkervaring met betrekking tot hechting en trauma in relatie tot adoptie.  

Over keynote spreker Margriet Wentink

Margriet Wentink is oprichtster en trainster bij Interakt. Interakt is een begeleidings- en opleidingscentrum dat zich onder andere richt op persoonlijke ontwikkeling en traumaverwerking. Margriet is expert op het gebied van de meergenerationele psychotraumatologie, dat o.a. is gebaseerd op de erkende traumawerwerkings- en hechtingstheorieen en op het werk van de Duitse psychotherapeut dr. Franz Ruppert. De Interactieve Zelf-Resonantiemethode is een methode die zeer behulpzaam is voor cliënten met een adoptieachtergrond. 

De keynote presentatie van Margriet richtte zich op hulpverleners en had als doel ‘het uitwisselen van inzichten over afstand en adoptie tussen reguliere GGZ-beoefenaars en degenen die zich richten op alternatieve benaderingen’. Om samen een inclusieve ruimte te creëren en gezamenlijk bij te dragen aan de optimalisering van adoptiesensitieve hulpverlening. Ondanks dat Interakt tot op heden niet speciaal met het thema adoptie naar buiten is getreden, ontmoetten we op deze manier wel mensen die geraakt zijn door adoptie. 

Als jarenlang expert weet Margriet theorie en praktijk zeer zorgvuldig aan elkaar te verbinden. Waar adoptietrauma zorgt voor isolement en fragmentatie, zorgt de IZR-methode voor de verbinding. Deze methode kan ook van toepassing zijn bij de diepe wonden van afstand en adoptie, waarbij sprake is van onthecht, ontheemd en ont-/vervreemd zijn. De perspectieven versterken elkaar en creëren samen een compleet begrip van kennis.  

Verschillende perspectieven, verschillende behandelmethoden

Panelgesprek

Omdat Margriet haar kennis overbracht vanuit een ander perspectief dan het wetenschappelijke- en het ervaringsperspectief, is ervoor gekozen om de keynote presentatie op te volgen met een panelgesprek. Hierbij sloten adoptiecoach Vincent Aelbers, GZ-psycholoog Malou Genevaasen en ervaringsdeskundige Indra Hagelstein aan, die allen vanuit hun eigen onderzoek, praktijk of ervaring kennis konden delen. Op deze manier werden er verschillende zienswijzen uit de geestelijke gezondheidszorg vertegenwoordigd en kreeg ervaringskennis een belangrijke plaats.  

Middagprogramma: workshops 

Naast dat er aandacht is besteed aan de verschillende perspectieven van de kennisdriehoek, is er in het middagprogramma ruimte gegeven aan verschillende behandeltechnieken en zienswijzen middels een groot aanbod aan workshops. 

Het gevarieerde aanbod van behandelmethodes is van groot belang: behoeften van geadopteerden en gezinnen kunnen sterk variëren en afhankelijk zijn van verschillende factoren zoals culturele achtergrond en persoonlijke ervaringen. Om een zo breed mogelijk aanbod van zorg neer te zetten, verzorgden zowel zorgprofessionals uit de reguliere ggz zorg als ook zorgverleners met zogenoemde ‘alternatieve’ zienswijzen of behandelmethoden diverse workshops. Deelnemers hadden de keuze uit 10 workshops om hun kennis over adoptiesensitieve zorg uit te breiden en hierover samen in gesprek te gaan. Om de kennis uit de verschillende disciplines aan elkaar te verbinden en inzichten met elkaar te delen vond er aan het eind van de middag een afsluitend panelgesprek plaats.  

Over de deelnemers

Deze congresdag was primair bedoeld voor zorgprofessionals die tijdens het uitoefenen van hun professie te maken (kunnen) krijgen met mensen met een adoptieachtergrond of professionals die hierin geïnteresseerd zijn. Daarnaast was de dag te bezoeken voor overige geïnteresseerden en waren er vrijkaarten beschikbaar voor mensen met een adoptieachtergrond. De combinatie van professionals en ervaringsdeskundigen leverde een waardevolle uitwisseling van kennis en ervaringen op. 

“Ik heb 11 kantjes vol gepend! Ik heb als zorgverlener geleerd om écht goed te luisteren. Om echt te horen wat mijn cliënten bedoelen te zeggen.” 

Vooruitblik

INEA kijkt met tevredenheid terug op het allereerste INEA Congres. Er is waardevolle kennis over adoptiesensitieve zorg verspreid, er zijn inzichten over de impact van afstand en adoptie uitgewisseld en ervaringen gedeeld. Tegelijkertijd hebben we constructieve feedback opgehaald die meegenomen kan worden in de evaluatie en voor een eventueel vervolg. De feedback die we hebben mogen ontvangen wijst ons op mooie ontwikkelingsmogelijkheden en zal worden meegenomen in de verdere ontwikkeling van de diensten van INEA en het uitbreiden van de adoptiesensitieve zorg voor geadopteerden. 

“Ik heb veel geleerd over adoptiesensitiviteit en waarom het nodig is in mijn werk.”